Bệnh khô ngọn sầu riêng: Biện pháp phòng trừ hiệu quả cho vụ mùa

Bệnh khô ngọn sầu riêng là mối đe dọa nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn đến sự phát triển và năng suất cây, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của bà con hiện nay. Nếu không kiểm soát kịp thời, nấm làm lá rụng, cây chết, dẫn đến thất thu đáng kể trong suốt vụ mùa hiệu quả hơn. Việc nhận diện nguyên nhân, biểu hiện và áp dụng biện pháp phòng trừ đúng cách là chìa khóa để bảo vệ vườn sầu riêng. Cùng cập nhật thêm kiến thức nông nghiệp mới nhất tại N2 Agro

I. Thông tin chung về bệnh khô ngọn sầu riêng

Bệnh khô ngọn sầu riêng do nấm Rhizoctonia solani gây ra, là một trong những bệnh phổ biến ở các vườn sầu riêng Việt Nam hiện nay. Bệnh làm cây suy yếu, ngừng sinh trưởng, gây tổn thất kinh tế nếu không kiểm soát sớm hiệu quả hơn. Nấm phát triển mạnh trong điều kiện mưa nhiều, độ ẩm cao. Hiểu rõ đặc điểm này giúp bà con chủ động phòng trừ, bảo vệ vụ mùa hiệu quả.

II. Nguyên nhân và điều kiện gây bệnh khô ngọn

1. Tác nhân và lây lan

• Nấm Rhizoctonia solani lây qua gió, nước mưa, tấn công lá, cành, ngọn cây sầu riêng hiện nay.
• Tàn dư cây bệnh, đất không xử lý là nguồn lây lan nấm nhanh chóng trong vườn hiệu quả hơn.

2. Điều kiện phát triển

• Mưa nhiều, độ ẩm trên 80%, thiếu nắng, nhiệt độ 25-30°C tạo môi trường lý tưởng cho nấm hiện nay.
• Vườn ngập úng, thoát nước kém, cây thiếu dinh dưỡng làm tăng nguy cơ bệnh bùng phát hiệu quả hơn.

Nguyên nhân gây bệnh khô ngọn sầu riêng chủ yếu từ nấm và điều kiện môi trường thuận lợi, khiến bệnh lây lan nhanh hiện nay. Nếu không xử lý sớm, cây bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến thiệt hại kinh tế lớn trong suốt vụ mùa hiệu quả hơn. Bà con cần nhận diện các yếu tố này để có biện pháp phòng ngừa kịp thời. Đây là bước quan trọng để bảo vệ vườn sầu riêng khỏi tổn thất.

III. Biểu hiện và hậu quả của bệnh khô ngọn

1. Biểu hiện bệnh

• Lá non, ngọn cây có đốm nâu li ti, chuyển đen, thối, lá rụng, ngọn khô hiện nay.
• Cành bệnh kết dính như tổ kiến, cây trơ trụi, ngọn non ngừng phát triển hiệu quả hơn.

2. Hậu quả kinh tế

• Giảm quang hợp, cây còi cọc, ra hoa ít, năng suất giảm 50-70%, quả kém chất lượng hiện nay.
• Cây chết, chi phí xử lý tăng, thời vụ kéo dài, ảnh hưởng sinh kế nông dân hiệu quả hơn.

Bệnh khô ngọn sầu riêng gây thiệt hại nghiêm trọng, làm cây ngừng sinh trưởng, quả mất giá trị, ảnh hưởng lớn đến kinh tế hiện nay. Nếu không kiểm soát, bệnh lan nhanh, khiến bà con mất mùa, tốn kém công sức và chi phí hiệu quả hơn. Việc nhận diện sớm biểu hiện là yếu tố then chốt. Bà con cần hành động nhanh để giảm thiểu tổn thất và bảo vệ vụ mùa.

IV. Biện pháp phòng ngừa bệnh khô ngọn sầu riêng

1. Vệ sinh vườn

• Tỉa cành già, rậm, giữ vườn thông thoáng, đảm bảo ánh sáng xuyên đều, giảm độ ẩm hiện nay.
• Thu gom, tiêu hủy lá, cành bệnh, cày xới đất, bón vôi bột (1-2 kg/m²) sau vụ hiệu quả hơn.

2. Chăm sóc cây

• Bón phân NPK 15-15-15 (2-3 kg/cây), bổ sung hữu cơ, nâng sức đề kháng cây hiện nay.
• Tưới gốc, giữ độ ẩm đất 70-80%, cải tạo hệ thống thoát nước, tránh ngập úng hiệu quả hơn.

Các biện pháp phòng ngừa bệnh khô ngọn sầu riêng cần thực hiện đồng bộ để bảo vệ cây, đảm bảo năng suất và chất lượng quả hiện nay. Nếu chỉ áp dụng đơn lẻ, nấm dễ tái phát, gây thiệt hại kéo dài, làm tăng chi phí và công sức hiệu quả hơn. Bà con nên ưu tiên quản lý vườn khoa học, chăm sóc cây đúng cách. Điều này giúp giảm tác động tiêu cực và duy trì vụ mùa bền vững.

V. Biện pháp điều trị bệnh khô ngọn sầu riêng

1. Xử lý cây bệnh

• Cắt bỏ cành, ngọn bệnh, tiêu hủy xa vườn, bôi đồng sunfat (1%) lên vết cắt hiện nay.
• Nhổ cây chết, rải vôi bột (0,5-1 kg/m²) quanh gốc khỏe để ngăn chặn lây lan hiệu quả hơn.

2. Sử dụng thuốc trừ nấm

• Phun thuốc chứa Hexaconazole, Mancozeb (0,2%) khi bệnh xuất hiện, 2-3 lần, cách 7-10 ngày hiện nay.
• Kết hợp Trichoderma (1-2 kg/ha) vào đất để tăng sức đề kháng cây, diệt nấm hiệu quả hơn.

Điều trị bệnh khô ngọn sầu riêng đòi hỏi sự tỉ mỉ và xử lý kịp thời để bảo vệ cây, đạt năng suất cao trong vụ mùa hiện nay. Nếu chậm trễ, nấm lan nhanh, gây thiệt hại lớn về kinh tế và công sức của bà con hiệu quả hơn. Việc quản lý khoa học, kết hợp thuốc và sinh học là yếu tố then chốt. Bà con cần kiên trì để đạt kết quả tốt nhất.

Cùng N2 Agro đọc thêm: Bệnh khô ngọn sầu riêng tại đây!

Những câu hỏi thường gặp

Tại sao việc sử dụng nấm đối kháng lại hiệu quả trong phòng trừ bệnh khô ngọn sầu riêng vào năm 2025?
Nấm đối kháng như Chaetomium spp. (1-2 kg/ha) cạnh tranh và tiêu diệt nấm Rhizoctonia solani, giảm 60% nguy cơ bệnh, phù hợp xu hướng nông nghiệp sinh học, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu sầu riêng.

Làm thế nào để nông dân tiết kiệm chi phí khi phòng ngừa bệnh khô ngọn sầu riêng?
Sử dụng dung dịch vôi tôi (1 kg/10 lít nước) phun định kỳ 15 ngày/lần, kết hợp trồng cỏ vetiver quanh vườn để cải thiện thoát nước, giảm độ ẩm, thay vì chỉ dùng thuốc hóa học đắt tiền.

Biện pháp nào đơn giản giúp phát hiện sớm bệnh khô ngọn sầu riêng mà không cần dụng cụ chuyên dụng?
Quan sát ngọn cây và lá non mỗi 2-3 ngày, chú ý các đốm nâu nhỏ hoặc cành dính như tổ kiến, kết hợp kiểm tra vào sáng sớm khi sương đọng để phát hiện dấu hiệu nấm trước khi lan rộng.

Kết luận

Bệnh khô ngọn sầu riêng là mối nguy lớn, nhưng bà con có thể kiểm soát hiệu quả nếu hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp phòng trừ khoa học hiện nay. Từ vệ sinh vườn, chăm sóc cây đến sử dụng thuốc, sinh học, mỗi bước đều góp phần bảo vệ cây, đảm bảo năng suất tối ưu hiệu quả hơn. Điều này đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn trong suốt quá trình canh tác. Cùng đọc thêm nhiều bài viết hấp dẫn tại website N2 Agro