Nhện đỏ là một trong những dịch hại nguy hiểm đối với cây măng cụt, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự sinh trưởng và năng suất của cây. Chúng hút nhựa cây, làm lá úa vàng, quả kém phát triển và giảm chất lượng thương phẩm. Nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời, nhện đỏ có thể bùng phát thành dịch, gây tổn thất kinh tế đáng kể cho người trồng. Vậy nhện đỏ hại măng cụt xuất hiện khi nào? Tác hại của chúng ra sao? Và làm thế nào để phòng trừ hiệu quả? Hãy cùng N2 Agro tìm hiểu qua bài viết sau.
I. Đặc điểm của nhện đỏ hại măng cụt
1. Hình thái của nhện đỏ
- Nhện đỏ có kích thước rất nhỏ, chỉ từ 0,3 – 0,5 mm, khó nhìn thấy bằng mắt thường.
- Cơ thể có hình bầu dục, màu đỏ hoặc nâu đỏ.
- Chúng có bốn đôi chân và di chuyển nhanh trên bề mặt lá.
- Nhện đỏ cái đẻ trứng hình cầu, nhỏ li ti, màu trắng đục hoặc vàng nhạt.
2. Vòng đời của nhện đỏ
- Một vòng đời của nhện đỏ kéo dài 10 – 15 ngày, tùy theo điều kiện môi trường.
- Nhện đỏ cái có thể đẻ 50 – 100 trứng trong suốt vòng đời của chúng.
- Trứng nở sau 2 – 3 ngày, nhện non trải qua nhiều giai đoạn lột xác trước khi trưởng thành.
- Khi điều kiện thuận lợi (khô, nóng), chúng sinh sôi rất nhanh và có thể gây hại nghiêm trọng.
3. Điều kiện phát sinh
- Nhện đỏ phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết khô hanh, nhiệt độ cao từ 28 – 35°C.
- Thường xuất hiện nhiều vào mùa nắng, giai đoạn cây ra lá non và quả non.
- Mật độ nhện đỏ tăng cao khi vườn ít được tưới nước, đất khô cằn.
- Khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật bừa bãi, tiêu diệt thiên địch tự nhiên của nhện đỏ, quần thể nhện đỏ dễ bùng phát.
Xem thêm: Tìm hiểu về nhện đỏ. Tại đây.
II. Tác hại của nhện đỏ đối với măng cụt
1. Hại lá và cành
- Nhện đỏ tập trung mặt dưới lá, hút nhựa, làm lá chuyển vàng, khô héo và rụng sớm.
- Cành cây suy yếu, chậm phát triển do mất dinh dưỡng.
2. Hại quả
- Nhện đỏ chích hút nhựa trên vỏ quả, khiến quả xuất hiện các đốm nâu hoặc xám, làm mất giá trị thương phẩm.
- Khi bị hại nặng, vỏ quả trở nên thô ráp, nứt nẻ, làm giảm chất lượng.
- Quả bị chích hút dễ bị nhiễm nấm và vi khuẩn, nhanh hỏng sau thu hoạch.
3. Ảnh hưởng đến năng suất
- Khi cây bị nhiễm nhện đỏ nặng, khả năng quang hợp giảm, làm cây sinh trưởng kém.
- Hoa và quả non có thể bị rụng sớm, làm giảm sản lượng đáng kể.
- Nếu không kiểm soát kịp thời, nhện đỏ có thể gây mất trắng vụ thu hoạch.
III. Biện pháp phòng trừ nhện đỏ hại măng cụt
1. Biện pháp canh tác
- Tưới nước đầy đủ: Giữ độ ẩm vườn ổn định, tưới nước thường xuyên vào mùa khô để hạn chế điều kiện phát triển của nhện đỏ.
- Bón phân cân đối: Tránh bón quá nhiều đạm, bổ sung phân hữu cơ, phân lân, kali giúp cây khỏe mạnh, tăng sức đề kháng.
- Tỉa cành, tạo tán: Cắt bỏ cành già, cành sâu bệnh để vườn thông thoáng, hạn chế nơi trú ngụ của nhện đỏ.
2. Biện pháp sinh học
- Bảo vệ thiên địch: Các loài như bọ rùa, bọ săn mồi, nhện bắt mồi tự nhiên giúp kiểm soát số lượng nhện đỏ.
- Sử dụng chế phẩm sinh học: Dùng nấm xanh (Beauveria bassiana), nấm trắng (Metarhizium anisopliae) để tiêu diệt nhện đỏ an toàn.
- Dùng dầu khoáng: Phun dầu khoáng giúp hạn chế nhện đỏ mà không gây ảnh hưởng đến môi trường.
3. Biện pháp hóa học
- Khi nhện đỏ phát triển mạnh, có thể sử dụng các loại thuốc đặc trị như Abamectin, Emamectin benzoate, Fenpyroximate.
- Lưu ý: Phun thuốc theo hướng dẫn, tránh lạm dụng để không ảnh hưởng đến thiên địch. Thay đổi hoạt chất thuốc để tránh nhện đỏ kháng thuốc. Phun vào sáng sớm hoặc chiều mát để tăng hiệu quả.
IV. Lưu ý khi phòng trừ nhện đỏ hại măng cụt
– Không lạm dụng thuốc hóa học: Sử dụng thuốc trừ nhện đỏ quá thường xuyên có thể làm nhện kháng thuốc và tiêu diệt cả thiên địch có lợi. Nên luân phiên các hoạt chất và ưu tiên biện pháp sinh học.
– Tăng cường kiểm tra vườn thường xuyên: Quan sát mặt dưới lá, đọt non và quả để phát hiện sớm nhện đỏ. Nếu thấy lá có đốm vàng, khô mép hoặc quả bị rám, cần xử lý ngay.
– Tưới nước hợp lý: Nhện đỏ phát triển mạnh trong điều kiện khô nóng, nên duy trì độ ẩm vườn tốt, đặc biệt vào mùa khô. Có thể phun sương giữ ẩm vào sáng sớm hoặc chiều mát.
– Bón phân cân đối: Tránh bón quá nhiều phân đạm vì có thể làm cây mềm yếu, dễ bị nhện đỏ tấn công. Cần kết hợp bón phân hữu cơ, kali và lân để cây khỏe mạnh.
– Vệ sinh vườn tược: Cắt tỉa cành lá già cỗi, tạo độ thông thoáng để hạn chế môi trường sinh sôi của nhện đỏ.
– Chọn thời điểm phun thuốc phù hợp: Nếu cần dùng thuốc, nên phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh thời điểm nắng gắt để tăng hiệu quả và giảm ảnh hưởng đến cây trồng.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Nhện đỏ có thể nhìn thấy bằng mắt thường không?
Nhện đỏ có kích thước rất nhỏ, chỉ khoảng 0,3 – 0,5 mm, nên rất khó nhìn thấy bằng mắt thường. Có thể quan sát bằng kính lúp hoặc nhận biết qua các dấu hiệu hại trên lá và quả.
2. Làm thế nào để phòng trừ nhện đỏ mà không cần dùng thuốc hóa học?
Có thể áp dụng biện pháp sinh học như dùng thiên địch (bọ rùa, bọ săn mồi), nấm ký sinh, dầu khoáng hoặc tăng độ ẩm vườn để hạn chế nhện đỏ phát triển.
3. Nhện đỏ có gây hại trong mùa mưa không?
Nhện đỏ phát triển mạnh nhất vào mùa khô, khi độ ẩm thấp. Vào mùa mưa, số lượng nhện đỏ giảm nhưng vẫn có thể gây hại nếu vườn rậm rạp, ít thông thoáng.
Kết luận
Nhện đỏ là dịch hại nguy hiểm đối với cây măng cụt, gây ảnh hưởng lớn đến sự sinh trưởng và năng suất cây trồng. Việc áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp, kết hợp giữa canh tác, sinh học và hóa học là cách tốt nhất để kiểm soát nhện đỏ hiệu quả. Người trồng cần thường xuyên kiểm tra vườn, phát hiện sớm và có phương án xử lý kịp thời để bảo vệ năng suất và chất lượng trái măng cụt.
