Rầy xanh là một trong những sâu hại nguy hiểm, đặc biệt tấn công sầu riêng trong giai đoạn ra đọt non, gây suy yếu cây và giảm năng suất. Bài viết này cung cấp hướng dẫn toàn diện từ A-Z, giúp nhà vườn nhận biết, phòng ngừa và xử lý rầy xanh hiệu quả, bảo vệ mùa màng và nâng cao lợi nhuận.
I. Rầy xanh hại sầu riêng là gì?
Rầy xanh là nhóm côn trùng nhỏ thuộc bộ Cánh nửa (Hemiptera), họ Cicadellidae. Chúng có thân hình nhỏ, màu xanh lá cây, di chuyển nhanh, thường tập trung thành đàn trên đọt và lá non của cây sầu riêng, gây thiệt hại lớn nếu không được kiểm soát kịp thời.
II. Đặc điểm nhận dạng rầy xanh
Đặc điểm hình thái
- Con trưởng thành: Thân dài 3-6mm, màu xanh lá cây, cánh trong suốt, xếp hình mái nhà khi nghỉ.
- Ấu trùng: Hình thái tương tự con trưởng thành nhưng nhỏ hơn, không có hoặc cánh chưa phát triển.
Đặc điểm sinh học và vòng đời
- Đẻ trứng trên mô lá non, trứng nở sau vài ngày thành ấu trùng.
- Vòng đời từ trứng đến trưởng thành kéo dài 2-3 tuần, phụ thuộc vào thời tiết.
- Phát triển mạnh vào mùa mưa và khi cây ra đọt non do điều kiện nóng ẩm thuận lợi.
III. Tác hại của rầy xanh đối với cây sầu riêng
Giai đoạn cây bị tấn công nhiều nhất
Rầy xanh gây hại mạnh nhất trong giai đoạn ra đọt non, lá non – thời điểm cây dễ bị tổn thương và là nguồn thức ăn phong phú cho rầy.
Triệu chứng cây bị rầy xanh gây hại
- Lá non: Xoăn, chùn, biến dạng, mất màu xanh tự nhiên.

- Đọt non: Khô héo, không phát triển, hoặc rụng sớm.
- Sinh trưởng cây: Chậm phát triển, còi cọc, mất sức sống.
- Biến chứng: Vết chích hút tạo điều kiện cho nấm bệnh và vi khuẩn xâm nhập, làm trầm trọng thêm tình trạng cây.
Xem thêm: Rầy Xanh, Nỗi Ám Ảnh Của Nhà Vườn Sầu Riêng
IV. Biện pháp phòng trừ rầy xanh hại sầu riêng
1. Biện pháp canh tác
Chăm sóc cây khỏe mạnh
- Bón phân NPK cân đối, bổ sung trung vi lượng như canxi, magie.
- Tưới nước đủ, đặc biệt trong mùa khô, tránh để cây thiếu ẩm.
- Đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng tự nhiên.
Vệ sinh vườn cây
- Thu gom cỏ dại, lá rụng, cành khô để hạn chế nơi trú ẩn của rầy.
- Tiêu hủy các bộ phận cây bị nhiễm rầy xanh.
Tỉa cành tạo thông thoáng
- Loại bỏ cành sâu bệnh, cành vượt, cành tăm.
- Tăng cường độ thông thoáng, giảm độ ẩm trong tán cây.
Quản lý dinh dưỡng hợp lý
- Bón kali giúp tăng sức chống chịu của cây.
- Tránh bón đạm quá mức, vì làm lá non mềm, hấp dẫn rầy.
2. Biện pháp sinh học
Sử dụng thiên địch
- Bảo vệ các loài thiên địch như bọ rùa, bọ cánh gân và ong ký sinh.

- Giảm sử dụng thuốc trừ sâu hóa học để duy trì quần thể thiên địch.
Sử dụng chế phẩm sinh học
- Phun chế phẩm chứa nấm Beauveria bassiana hoặc Metarhizium anisopliae có khả năng tiêu diệt rầy xanh.
- Chế phẩm an toàn, thân thiện với môi trường và người sử dụng.
3. Biện pháp hóa học
Sử dụng các loại thuốc trừ sâu có hoạt chất như:
- Abamectin
- Emamectin benzoate
- Buprofezin
- Imidacloprid
- Acetamiprid
Lưu ý khi sử dụng
- Phun khi rầy xanh mới xuất hiện, mật độ thấp.
- Phun đều mặt dưới lá và đọt non.
- Luân phiên hoạt chất để tránh kháng thuốc.
- Tuân thủ nguyên tắc 4 đúng: đúng thuốc, đúng liều, đúng thời điểm, đúng cách.
V. Kinh nghiệm nhà vườn phòng trừ rầy xanh
- Theo dõi thường xuyên: Thăm vườn định kỳ, đặc biệt vào giai đoạn ra đọt non.
- Sử dụng bẫy dính: Lắp bẫy dính màu vàng để kiểm tra mật độ rầy xanh.
- Phun nước: Dùng vòi phun nước mạnh để rửa trôi rầy xanh trên cây.
- Kết hợp biện pháp: Áp dụng cả canh tác, sinh học và hóa học để đạt hiệu quả tối đa.
Những câu hỏi thường gặp
Có, chúng gây hại trên nhiều loại cây trồng khác, không riêng gì sầu riêng.
Vệ sinh vườn, tỉa cành thông thoáng, sử dụng thiên địch và chế phẩm sinh học là lựa chọn tối ưu.
Kiểm tra kỹ mặt dưới lá và đọt non. Nếu thấy rầy nhỏ màu xanh hoặc lá bị chích hút, hãy xử lý ngay.
Kết luận
Rầy xanh là một loại sâu hại nguy hiểm, nhưng có thể phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả bằng các biện pháp tổng hợp. Việc duy trì cây khỏe mạnh, vệ sinh vườn cây, kết hợp sử dụng biện pháp sinh học và hóa học sẽ giúp nhà vườn bảo vệ cây sầu riêng, tăng năng suất và đảm bảo chất lượng trái. Hãy áp dụng ngay những phương pháp này để bảo vệ mùa màng!
Khám phá thêm nhiều bài viết hữu ích khác từ N2 Agro tại đây